NHỮNG NGÀY TẠM BIỆT QUÊ HƯƠNG …
==00==
(Trích Hồi ký “DÒNG ĐỜI TÔI” của Nguyễn Hồng Trân)
Những ngày cuối cùng lưu lại quê hương xóm làng, tôi thấy buồn buồn vì phải sắp rời xa tổ ấm gia đình, nhưng tôi vẫn cố gắng vui lên và lao động giúp mẹ thêm vài ngày cho mẹ yên lòng. Thế rồi trong một buổi sáng sớm, tôi vác cái cày và dắt trâu đi cày vùng đồi cát xứ Rú Hộp (Thượng Xá )để trồng khoai lang. Tôi vừa mới ra cổng thì gặp người bạn gái từ làng Thi Ông lên thăm. Đó là bạn Võ thị Hy (con ông Cửu Hiến). Thế là Hy vào nhà chào hỏi thăm mẹ tôi rồi xin phép cùng đi giúp tôi lao động luôn. Sau khi tôi cày xong đất và trổ đường cày thành từng luống thì bạn Hy nhặt cỏ, bỏ phân, tôi đánh luống rồi cùng nhau trồng khoai. Chúng tôi vừa trồng vừa chuyện trò với nhau vui vẻ.
Lúc nghỉ giải lao, hai đứa ngồi dưới gốc cây uống nước nhìn nhau vui cười hồn nhiên của tuổi đời 15,16 giữa chốn đồi quê thanh bình... Bỗng nhiên thấy Hy kêu lên vì bị con rết to cắn vào bắp chân. Tôi hốt hoảng liền co ngón tay trỏ búng bật con rết ra và lấy chiếc dép đập chết con rết ngay, rồi dùng nước bọt bôi vào vết cắn. Tiếp đó tôi lấy giây quai nón của Hy buộc chặt phía trên đó. Hy đau quá khóc rên. Tôi rất thương và động viên cô: “Hy yên tâm, rồi sẽ hết đau thôi. Bây giờ Hy sẽ cho tôi cõng Hy về nhà để cứu chữa tiếp”. Nghe nói tôi cõng Hy, cô bạn thẹn thùng, bẽn lẽn... Lúc đầu cô không chịu, nhưng rồi đành phải chịu một cách xấu hổ mà trong lòng cảm thấy vui sướng vì có được hơi ấm của người bạn trai chiều chuộng...
Về tới nhà mọi người xúm quanh hỏi han, tôi liền chạy đi tìm hạt vông đặt vào vết đỏ. Sau đó, tôi bắt con gà trống và thò ngón tay vào mỏ gà lấy nước bọt của nó bôi mấy lần vào vết thương. Vài giờ sau, Hy đỡ đau nhức và khá dần. Cả nhà tôi mừng quá. Đến chiều tối thì Hy xin phép mẹ tôi ra về. Mẹ tôi nói Hy ở lại cho hết đau chân rồi về. Cô ta nhìn tôi cười và nói:
“Hy chưa xin phép cha mẹ ở lại qua đêm nên Hy phải về thôi. Mong dịp khác...”.
Thế là tôi tiễn Hy ra về trên một đoạn đường làng qua cánh đồng. Dọc đường đi chúng tôi nói với nhau những điều đơn sơ dễ chịu và hai đứa hiểu nhau theo cảm nhận của lòng mình... Lúc chia tay, Hy nhìn tôi thân thiết và nói:
“Anh Trân ra Bắc, khi mô biên thư về gia đình thì nhớ hỏi thăm em với nghe!”
Ôi ! một lời nhắn nhe sao mà rụt rè dễ thương đến thế! Tôi liền gật đầu với Hy rồi nói ngay: “Trân sẽ viết thư riêng thật dài cho Hy được không? Bây giờ Hy cầm tờ lịch này về nhà hãy đọc và giữ lấy nhé”. Tôi đưa cho cô tờ lịch đúng vào ngày Rằm trung Thu năm Giáp Ngọ (1954). Phía sau tờ lịch tôi chỉ ghi mấy câu thơ:
Thương người bạn gái đến thăm tôi.
Gặp gỡ làm sao nói hết lời !
Hẹn đển hai năm ta gặp lại ,
Cho nhau biết hết nỗi buồn vui....
Đôi mắt Hy ươn ướt nhìn tôi mỉm cười rồi quay đi nhanh. Tôi nhìn theo em xa dần trên đường quê vắng lặng và bóng dáng mái tóc đen dài của em đang rung rinh nhẹ nhàng trong gió chiều lộng mát ở làng quê.
Ngày hôm sau tôi đến thắp hương trên mộ ba tôi, mộ cố bà tôi rồi vào thăm ông nội tôi ở Diên Sanh để tạm biệt. Tôi ở lại với ông nội tôi một đêm để chuyện trò với ông trước lúc ra Bắc. Ông nói nhỏ nhẹ với tôi:
“Thế là ông cháu ta phải sắp xa nhau 2 năm. Ông không có mạng được sống gần con trai và cháu trai; ông cũng không có mạng truyền nghề thầy thuốc cao quý này cho một đứa con nào, một cháu nào cả. Thật là tiếc! Thật là bạc phúc! Ông buồn lắm cháu ạ ! Nhưng biết làm sao được. Ông không muốn cháu vắng tình thương của ông”.
Nói xong, ông lặng thinh lấy khăn lau mi mắt. Lúc này tôi vô cùng cảm động, ngậm ngùi rồi ôm chặt thân hình ông, nghẹn ngào không nói năng chi được. Một lát sau, tôi chỉ nói được vài câu ngắn gọn với ông: “Ông cố giữ gìn sức khỏe nhé. Cháu luôn được khỏe mạnh rồi sẽ về với ông. Ông cứ yên tâm, cháu ra Bắc sẽ gặp các chú Bân, chú Quỳnh, các chú sẽ dạy bảo, dìu dắt cháu học hành thành đạt cho ông vui lòng”. Ông im lặng gật đầu rồi khuyên tôi đi ngủ sớm.
Đêm hôm sau về lại nhà tôi, tôi và mẹ tôi không sao ngủ được. Tôi lo cho sức khỏe của mẹ tôi từ lâu hay đau ốm mà tôi thường vào ông nội xin thuốc Bắc về sắc thuốc cho mẹ uống. Bây giờ trở đi, vắng tôi, không biết các em tôi có lo việc đó thay tôi được không? Còn mẹ tôi thì chắc lo cho tôi ra Bắc không biết có chịu nổi rét lạnh được không? Có học bổng để ăn học cho đến nơi đến chốn không? Mặc dù trước lúc đi mẹ tôi cũng đã vay mượn tích góp được một số tiền, ông nội tôi cho thêm tiền nữa là dự tính cũng đủ cho tôi ăn học trong hai năm ở miền Bắc. Sau đó sẽ về quê hương.
Sáng hôm sau, mẹ tôi tiễn tôi lên vùng Trấm Chuối để tập trung với đoàn đi. Đoàn tôi đi tự do không thành tổ chức đơn vị mà do một bác cán bộ có kinh nghiệm dẫn đường (bác Nguyễn Thược thôn Đại Nại). Trong đó có mấy người tôi quen biết như anh Thại (em chị Thừa-Long Hưng), bạn Châu (em chị Cầm -con ông Thừa Vũ thôn Phường Sắn)... Ngày hôm sau, chúng tôi gọn gàng hành trang lên đường đi bộ ra phía Bắc giới tuyến 17 đến vùng thị trấn Hồ Xá. Dọc đường đi, tôi có tranh thủ biên thư về cho mẹ tôi và động viên mẹ yên lòng.
Trong đó có mấy câu thơ:
Tạm biệt mẹ, con xa quê,
Hai năm thống nhất con về mẹ ơi.
Chiến tranh bom đạn qua rồi,
Mẹ đừng lo nữa cho đời yên vui.
==00==
