MẤY ĐIỀU CẦN THIẾT ĐỂ TĂNG CƯỜNG
SỨC KHỎE VÀ NÂNG CAO TUỔI THỌ
Nữ Bác sĩ Thái Lê Phương
Vấn đề nâng cao sức khỏe và tuổi thọ, người ta nói nhiều trên báo chí, trên các phương tiện truyền thông đại chúng theo những phạm vi và chủ đề khác nhau nhưng mục đích thì như nhau là để tăng cường khỏe, nâng cao tuổi thọ cho mọi người một cách hợp lý và khoa học.
Sau đây chúng tôi xin trình bày mấy điều cần thiết đó một cách giản dị, có chọn lọc để thực hiện được vấn đề nêu trên:
1.VỀ ĂN UỐNG:
*ĂN: Các loại ngũ cốc như bột gạo,mì; bột ngô, bột đậu, bột kê. Tốt nhất nên ăn nhiều bột ngô. Trong ngô già có chứa nhiều chất làm giảm sự tăng huyết áp và xơ vữa động mạch. Ăn ít bột gạo. Ăn bột kiều mạch (Oats) càng tốt.Nó làm hạ huyết áp, hạ mỡ máu, hạ đường trong máu. Trong kiều mạch có chứa 18% cellulose, người ăn kiều mạch không bị viêm dạ dày đường ruột, ung thư trực tràng, ung thư kết tràng. Ăn bột kê (Millet), có tác dụng giảm bệnh khớp, an thần. Ăn các loại đậu như đậu phụng (lạc),đậu đen, đậu đỏ, đậu xanh đều tốt. Nhất là đậu phụng có những chất làm cân bằng lượng insunlin và glucose trong máu, phòng đái tháo đường. Nên ăn nhiều rau, củ, quả. Rau quả tươi xanh như rau cải, rau ngót, rau dền, rau má, rau ngổ, rau lang; quả dưa gang, dưa leo; quả bí đao, bí đỏ, cà tím.
Các loại trái quả chín ăn rất tốt cho sức khỏe như: chuối, đu đủ, cam, bưởi, quýt, mận, nho đỏ, xoài, thanh long, dưa hấu, mảng cầu (na). Các loại củ nên ăn khoai lang, khoai tây, củ từ, củ tía, cà rốt, củ dong, củ môn sọ, môn sáp vàng. Vì các thứ này dễ hấp thu các độc tố để thải ra ngoài. Củ cà rốt làm sáng mắt, dưỡng tóc, dưỡng da. Bí đỏ kích thích tế bào tụy, sản sinh insulin. Người thường xuyên ăn bí đỏ rất ít mắc bệnh tiểu đường. Trong các loại rau quả còn cần nhắc đến khổ qua (mướp đắng). Tuy nó đắng, nhưng nó tiết ra insulin, người thường ăn mướp đắng cũng không bị tiểu đường. Cà chua: ăn cà chua để phòng tránh măc ung thư. Cà chua xào trứng gà là đáng giá nhất. Và canh cà chua, hoặc canh trứng gà cà chua cũng rất tốt. Tỏi là vua chống ung thư, nhưng thái ra sau 15 phút để nó kết hợp với dưỡng khí tạo ra chất tỏi “đại toán tố” mới dùng thì có tác dụng chống ung thư.
Thức ăn trong bữa cơm nên hạn chế các món nhiều thịt mỡ, nhất là thịt lợn. Về các thức ăn các loài động vật, người ta khuyên nên ăn thịt các loài có xương nhỏ hơn loài xương to.Nên dùng các món tôm tép, cua, cá. Không nên ăn các món chiên rán nhiều lần sẽ dễ tạo thành các tế bào ung thư phát triển. Không nên dùng mỡ động vật để xào nấu mà dùng dầu thực vật là tốt hơn. Các món canh không nên dùng loại canh quá chua sẽ đau dạ dày. Ta dùng canh xương, canh nấm rất tốt. Nhất là nấm mèo(mộc nhĩ), linh chi. Vì các thứ này có tác dụng miễn dịch một số bệnh. Canh xương thì có nhiều chất keo hoạt hóa làm giảm hoạt tính của độc tố trong cơ thể. -Mộc nhĩ đen: ăn mộc nhĩ đen (nấm mèo) có tác dụng làm máu không đông đặc lại. Tránh được tình trạng nhồi máu cơ tim. Nhất là đối với những người có nhóm máu AB. Tác dụng này của mộc nhĩ đen là do một bác sĩ chuyên gia về bệnh tim của Mỹ phát hiện.
-Phấn hoa (Pollen) : loại có bán trong các tiệm dược thảo. Bây giờ ở châu Âu, châu Mỹ đều thịnh hành phấn hoa. Võ Tắc Thiên đã ăn phấn hoa, Từ Hi Thái hậu cũng ăn phấn hoa. Mọi người đều biết, phấn hoa là tinh túy của thực vật, nó duy trì sự sống, dinh dưỡng rất phong phú, là cái tốt nhất trong thực vật. Cổ nhân đã từng sử dụng rồi. Tài liệu ghi chép cho biết, tỷ lệ chữa bệnh của phấn hoa là 97%. Nếu dùng phấn hoa chữa sớm bệnh thận suy kiệt, đái ra máu, u thận thì rất hiệu quả. Phấn hoa còn chữa chứng rối loạn đường ruột. Phấn hoa được mệnh danh là cảnh sát đường ruột. Sau khi ăn phấn hoa, ta có thể duy trì trật tự đường ruột. Ngoài ra, phấn hoa còn làm đẹp da thịt thắm tươi, mịn màng.
-Rong biển: là một loại thức ăn rất tốt cho sức khỏe. Rong xoắn ốc phát hiện năm 1962. Một gam nó bằng 1.000 gam tổng hợp tất cả các loại rau. Dinh dưỡng của rong này đặc biệt phong phú, rất toàn diện, phân bố dinh dưỡng rất cân bằng, hơn nữa là thức ăn kiềm tính nên giảm loét dạ dày. Nó còn làm giảm sự nhiễm phóng xá. Ngoài ra nó rất quan trọng đối với một số bệnh như tim mạch, tăng huyết áp, tăng mỡ máu, tiểu đường... Ưu điểm lớn nhất của rong xoắn là khiến cho bệnh nhân tiểu đường không bị biến chứng, có thể ăn uống như người bình thường. Với 8 gam rong xoắn là có thể duy trì sự sống 40 ngày.
*UỐNG: còn về các thức uống thì nên dùng các loại như nước chè xanh, rượu vang đỏ, sữa đậu nành, sữa chua.
-Nước chè xanh có tác dụng chống ung thư. Vì trong chè xanh có chất phá được các gốc tự do của các tế bào lạ gây ung thư; làm tăng độ bền của huyết quản, còn ngăn ngừa được sâu răng.
-Rượu vang đỏ có tác dụng chống lão hóa, ổn định huyết áp, giảm mỡ trong máu, ngăn ngừa bệnh tim.
-Sữa đậu nành(là loại tốt nhất trong các loại đậu) nó có chứa một số chất chống ung thư, như ung thư tuyến vú, ung thư ruột non, ruột già.
-Sữa chua có tác dụng duy trì sự cân bằng vi khuẩn, không cho loại vi khuẩn có hại tăng cao.
-Uống sữa bò cũng rất tốt, vì nó có tác dụng bồi bổ sức khỏe và thải mạnh các chất độc vi lượng thâm nhập trong máu như chì, thiếc, đồng. Tuy nhiên, trong sữa bò có chứa nhiều nhũ đường thì nhiều người không hấp thu được. Cho nên đối với những người đó thì không nên uống sữa bò nhiều.
*KIÊNG KHEM: Dân gian ta có câu tục ngữ: “Có kiêng, có lành”. Cái gì có hại cho sức khỏe thì nên kiêng. Chẳng hạn như không nên hút thuốc lá; Không dùng thuốc phiện; Không nghiện rượu, bia. Khi có bệnh, phải tuân theo lời dặn của bác sĩ về kiêng khem các đồ ăn, thức uống.
2.VỀ LAO ĐỘNG:
LĐ CHÂN TAY: Đối với những người còn dùng sức lao động chân tay để sính sống thì cần chú ý đến phương tiện dùng để lao động sao cho phù hợp với bản thân về tầm vóc và sức lực. Có như vậy mới duy trì lao động được an toàn, sức khỏe không suy giảm. Tuyệt đối không rán sức làm việc cho xong. Vì như thế sẽ gây tại hại cho sức khỏe về sau.
LĐ TRÍ ÓC: Đối với những người thường xuyên lao động trí óc thì cũng phải biết cách sử dụng phương tiện làm việc và thời gian làm việc cho hợp lý. Tránh ngồi làm việc lâu trong một tư thế cố định. Vì về sau dễ làm cho cột sống bị chèn ép. Không nên sử dụng nhiều giờ liền với máy vi tính và các máy kỹ thuật số. Vì nó sẽ làm cho thị lực đôi mắt suy giảm nhanh chóng, đồng thời trí não bị kích hoạt dồn dập sẽ làm cho não bộ yếu dần và lúc già cả sẽ lẫn thẫn hay quên.
Nói chung, lao động chân tay hay lao động trí óc đều nên thực hiện có chừng mực. Nhất là đối với những người cao tuổi việc lao động nhẹ nhàng là rất cần thiết để khỏi bị suy giảm nhanh chóng thần kinh và trí não.
3.VỀ NGHỈ NGƠI GIẢI TRÍ:
Vấn đề nghỉ ngơi, giải trí rất cần thiết cho mọi người sau những ngày giờ lao động mệt mỏi, căng thẳng. Có nhiều hình thức giải trí trong cuộc sống hiện tại. Tùy theo lứa tuổi, tùy theo cá tính sở thích của từng người mà vận dụng cho hợp lý. Đã gọi là nghỉ ngơi, giải trí là không làm việc và phải chọn những trò chơi nhẹ nhàng, vui vẻ, thư thái tâm hồn để cải thiện cho thần kinh, trí óc. Có nhiều cách nghỉ ngơi, thư giãn. Có thể ngồi hay nằm yên tĩnh, không suy nghĩ gì hết. Nếu có nghĩ ngợi thì nên nghĩ về những chuyện vui của thời trai trẻ, thanh xuân để tăng cường yếu tố sinh lý tích cực. Thư giãn bằng cách chơi đàn(nếu biết) hoặc nghe ca nhạc vui tươi, hoặc xem phim hài, đọc truyện cười. Làm như thế sẽ xóa được những vết hằn tạm thời trên não bộ do sự căng thẳng trong quá trình làm việc. Cũng có thể thư giãn bằng cách đi dạo chơi ngắm cảnh vật như rừng cây, sông suối, ao hồ để nghe chim hót, nhìn ong bướm bay, xem cá lội…Cũng có thể thư giãn bằng cách hẹn nhau gặp gỡ bạn bè để chuyện trò vui vẻ.
4.TẬP LUYỆN:
Luyện tập là điều vô cùng quan trọng trong đời sống của con người để duy trì sức khỏe, nâng cao dần thể lực để đẩy lùi các bệnh tật. Việc luyện tập có thể theo hai hình thức: Tập luyện thể dục, thể thao và tập luyện dưỡng sinh.
*Tập luyện thể dục, thể thao: vấn đề này tùy theo từng lứa tuổi, tùy theo giới tính và thể lực mà thực hiện mức độ cho phù hợp. Chẳng hạn như đi bộ hàng ngày (chừng 20 phút), tập các động tác mềm dẻo tay chân, thân thể; luyện tập bơi, chơi cầu lông, đánh bóng bàn… Nếu ta cứ tập luyện thể dục, thể thao đều đặn hàng ngày thì tăng cường sức khỏe rõ rệt và sẽ giảm được nguy cơ tăng lượng đường trong máu và suy nhược thần kinh.
Lưu ý về cách đi bộ: ta không nên đi bộ quá xa, quá lâu, đi chừng 20 phút là được. Vì đi lâu sẽ làm cho chất nhờn bôi trơn ở các khớp xương sẽ nóng lên và làm giảm độ nhờn, ảnh hưởng xấu đến khớp xương, nhất là khớp xương đầu gối và gót bàn chân bị đau thì rất kho khăn đi lại. Mặt khác, đi bộ với tốc độ vừa phải, hai cánh tay hất phía trước, phía sau nhịp nhàng theo bước chân đi. Tập luyện đi bộ hàng ngày rất tốt cho sức khỏe và làm giảm độ đường trong máu, ngăn ngừa được bệnh tiểu đường.
*Tập luyện dưỡng sinh: Điều này rất bổ ích cho sức khỏe lâu dài, tăng cao tuổi thọ. Song đòi hỏi chúng ta phải có quyết tâm và kiên trì tập luyện mới thành công. Trong luyện tập dưỡng sinh có nhiều hình thức tập, nhưng ta nên chọn một số bài tập đơn giản hữu ích như bài tập thở, xoa bóp.
-Cách tập thở: Ta ngồi trên ghế dựa ở nơi thông thoáng, đặt hai bàn tay lên đầu gối, tư thế ngồi thẳng lưng, hít khí dần vào phổi và làm cho bụng phình ra, rồi thở khí ra, xẹp bụng lại. Cứ làm như thế chừng 20-30 lần. Sau đó, ta vẫn ngồi trên ghế dựa, đổi tư thế hít thở bằng cách gập thân xuống song song với mặt nền nhà, đồng thời cúi đầu xuống thấp quá hai đầu gối, mắt nhìn ngược ra phía sau. Sau đó hít vào, đồng thời nhấc đầu lên cùng thân thẳng lưng như lúc ngồi, đầu ngửa ra một chút. Sau đó thở ra, đồng thời gập thân xuống song song với mặt nền nhà, đồng thời cúi đầu xuống thấp quá hai đầu gối, mắt nhìn ngược ra phía sau. Cứ tập thở như thế chừng 10-15 lần. Động tác tập thở này rất có ích cho bộ não được dòng máu lưu thông khắp nơi mà không bị khô teo các đưỡng dẫn huyết li ti.
-Cách xoa bóp: Sau khi tập thở xong, ta tiến hành xoa bóp(Massage). Đặt úp bàn tay trái lên đầu gối chân trái, dùng tay phải vuốt miết vào da từ trên vai xuống dọc phía sấp cánh tay, rồi vuốt miết ngược từ cổ bàn tay ngửa lên vai. Ta làm như thế chừng 20-30 lần. Sau đó chuyển sang dùng bàn tay trái vuốt miết lên cánh tay phải cũng cách thức như vậy đến 20-30 lần. Sau khi vuốt xong cả hai tay, ta tiến hành dùng bàn tay phải bóp xuống và bóp lên cánh tay trái chừng 10-15 lần. Nghỉ một lúc, rồi đổi động tác bóp này sang bóp cho cánh tay phải cũng cách thức bóp như thế trong 10-15 lần. Xoa bóp xong hai tay. Ta nghỉ một lúc, rồi ngồi hẳn lên giường, co chân trái dựng lên, xếp chân phải để nằm xuống giường. Sau đó ta tiến hành dùng hai bàn tay xoa bóp chân trái từ trên xuống dưới theo dọc phía trước chân, rồi vuốt lên theo dọc phía sau chân, vuốt miết chừng 15-20 lần. Sau đó đổi sang chân phải cũng làm như thế. Xoa bóp xong hai chân, ta nằm ngửa xuống giường, hai chân duỗi thẳng tự nhiên, hai bàn tay xoa mặt, vuốt lên, vuốt xuống cho đều cả vùng trán, má, tai, cằm. Xoa như thế chừng 20 lần. Xoa mặt như thế sẽ làm cho da mặt phẳng, mịn và không bị tàn nhang và chấm đen thâm “đồi mồi”. Nghỉ một lúc. Sau đó tiến hành xoa bóp bụng và ngực. Ta dùng hai bàn tay xoa qua, xoa lại vùng bụng dưới chừng 10 lần, rồi hai bàn tay bóp nhẹ vòng qua lại chừng 10 lần. Sau đó tiến hành xoa bóp như vậy cho vùng bụng trên. Sau cùng là xoa bóp vùng ngực cũng tiến hành như vậy.Việc xoa bóp như thế sẽ làm cho lưu thông mạch máu trong cơ thể được ổn định, thần kinh vững vàng.
Lưu ý rằng, việc tập luyện nên tiến hành vào buổi tối sau khi ăn gần một giờ là tốt nhất. Vì cả ngày lượng thán khí cacbonic có trong không khí nhiều do ban đêm lá cây thãi ra. Ban ngày khi có ánh áng mặt trời tác động thì quá trình diệp lục tố lá cây được thực hiện nhờ hấp thụ thán khí(Carbonic) và tạo ra dưỡng khí(oxygen) trong không khí cứ tăng cao dần đến chiều tối. Nếu ta tập luyện buổi sáng thì phải hít thở nhiều mà trong không khí còn chứa nhiều thán khí cacbonic thì sẽ có hại cho sức khỏe. Sau việc tập luyện buổi tối, trước khi đi ngủ, ta nên tắm bằng nước ấm 37-40 độ thì giấc ngủ sẽ tốt hơn.
Ngoài những điều tập luyện thông thường hữu ích như đã nêu trên, tùy theo sức lực, thể trạng và sự ưa thích của từng người mà có thể tập thêm môn “Thái cực quyền”, hoặc “Tập thiền”, hoặc tập “Yoga” để nâng cao thể lực cũng là tốt thôi. Nhưng không tham lam tập nhiều với những động tác phức tạp, quá sức sẽ phản tác dụng cho sức khỏe. Nếu có điều kiện thuận lợi thì tập nâng cao thế, bằng cách leo đồi núi, hoặc leo cầu thang. Thế giới đã tổng kết về sự tập luyện này rất tốt cho sức khỏe bền lâu.
5.CẢI THIỆN TÂM LÝ:
Yếu tố tâm lý đối với con người rất quan trọng. Khi ta vui tươi, thoải mái tâm hồn thì thể lực và trí tuệ ta được cải thiện, còn khi ta tức giận, buồn phiền, lo lắng thì thể lực, tinh thần ta bị chùng xuống dẫn đến suy giảm thần kinh, trí não. Vì thế cho nên khi ta gặp những chuyện bức xúc do một nguyên nhân nào đó thì phải bình tĩnh giải tỏa ngay trong 5 phút. Nếu để lâu thì sẽ khó giải tỏa. Muốn vậy, ta nên tránh ra khỏi vòng gây bức xúc, hoặc tìm cách chuyển sang vấn đề khác; hoặc không cần phải trực tiếp tranh luận, cải cọ nhau cho thêm rắc rối. Dân gian Việt có câu tục ngữ: “Một điều nhịn, chín điều lành”. Hoặc ở nước ngoài có câu: “Không nhịn được điều nhỏ thì sẽ bỏ lỡ việc lớn”. Trong mối quan hệ với mọi người, ta phải sống có tấm lòng vị tha, không định kiến, cố chấp. Ta luôn nhớ những kỷ niệm tốt đẹp vui tươi của cuộc đời và hãy nên quên đi những điều bực tức, giận hờn thì con người ta sẽ thoải mái, khỏe mạnh.
Một điều đáng nói nữa trong việc cải thiện tâm lý là hàng ngày nên nhớ những chuyện vui để cười. Tục ngữ có câu: “Một nụ cười bằng mười thang thuốc bổ”; hoặc “Miệng hay cười, người hay khỏe”. Tác dụng của cười rất lớn.Cười tránh được một số bệnh. Như phòng được bệnh thiên đầu thống(biến chứng nặng ở đôi mắt). Cười nhiều tốt cho đường hô hấp, đường tiêu hóa và ít bị táo bón. Cười đã trở thành một tiêu chuẩn của sức khỏe. Do đó, nên chú ý vận dụng để có tiếng cười hàng ngày cho hợp tình cảnh, chứ không phải cười vô cớ, cười vô duyên, cười như kẻ hoang tưởng, tâm thần.
Một yếu tố tâm lý nữa là khi buồn tủi thì nên khóc. Khóc cho vơi nỗi buồn cũng là cách giải tỏa cho tâm lý được nhẹ nhàng hơn phải nén chịu đau thương. Nói chung lại, khi đáng cười thì cười khi đáng khóc thì khóc là rất tốt cho trạng thái tâm lý được bình yên.
Nữ BS. TLP
Hà Nội ngày 22-7-2013
-1945.JPG)
